خروج ناگهانی آمریکا از افغانستان به یک فاجعه سیاسی و انسانی در این کشور مبدل شده است. اما جو بایدن چه خطاهای محاسباتی در این مسیر مرتکب شد. نیویورک تایمز در مطلبی به این مسئله پرداخته است.
دیدارنیوز - مقامهای ارشد امنیت ملی آمریکا در ۲۴ آوریل در پنتاگون در یک جلسه محرمانه و به منظور برنامه ریزی برای خروج نهایی نیرو‌های آمریکایی از افغانستان گرد هم آمدند.
به گزارش «نیویورک تایمز»، در یک اتاق امن در زیرزمین ساختمان پنتاگون، ۲ طبقه زیر سطح زمین، وزیر دفاع و رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا، با مقامهای ارشد کاخ سفید و آژانس اطلاعاتی، ملاقات کردند.
«آنتونی بلینکن»، وزیر خارجه آمریکا از طریق ویدئو کنفرانس به آن‌ها ملحق شد؛ پس از ۴ ساعت جلسه، ۲ چیز روشن شد.
نخست، مقام پنتاگون گفتند که می‌توانند ۳ هزار و ۵۰۰ سرباز باقی مانده آمریکایی را که تقریباً همه در پایگاه هوایی بگرام مستقر شدند، تا ۴ جولای، ۲ ماه زودتر از مهلت مقرر بایدن در ۱۱ سپتامبر، از افغانستان خارج کنند.
این طرح به معنای بستن پایگاه هوایی است که مرکز نظامی آمریکا در افغانستان بود، اما مقامهای وزارت دفاع نمی‌خواستند نیروهایشان رو به کاهش و آسیب پذیر باشند.
دوم، مقامهای وزارت خارجه آمریکا گفتند که سفارت آمریکا را باز نگه می‌دارند و بیش از هزار و ۴۰۰ آمریکایی دیگر توسط ۶۵۰ تفنگدار و سرباز محافظت می‌شوند.
ارزیابی اطلاعاتی ارائه شده در این جلسه تخمین زده بود که نیرو‌های افغانستانی می‌توانند طالبان را برای یک تا ۲ سال متوقف کنند.
صحبت کوتاهی در مورد طرح خروج اضطراری وجود داشت؛ اینکه بالگرد‌های آمریکایی‌ها را به فرودگاه غیرنظامی در کابل، پایتخت افغانستان منتقل کنند اما هیچ کس این موضوع را مطرح نکرد؛ آن‌ها همچنین گمان نمی‌کردند که طالبان به این سرعت بتواند این پایگاه را به تسلط خود درآورد.
اما این گروه از سران آمریکایی نتیجه گرفتند که این برنامه خوب خواهد بود.
حال پس از ۴ ماه، این طرح به درستی اجرا نشده است و جو بایدن تلاش می‌کند توضیح دهد که چگونه اجرای برنامه خروج بیشتر آمریکایی‌ها بسیار بد بوده است.
روز جمعه در حالی که صحنه‌هایی از ادامه هرج و مرج و رنج در فرودگاه کابل در سراسر جهان پخش می‌شد، بایدن تا آنجا پیش رفت که گفت «من نمی‌توانم قول دهم که نتیجه نهایی چه خواهد بود و چه خواهد شد و چه خطراتی وجود خواهد داشت.»
مصاحبه با شرکت کنندگان اصلی در روز‌های آخر جنگ نشان می‌دهد که یک سری قضاوت‌های نادرست و عدم محاسبه توسط بایدن مبنی بر خروج نیرو‌های آمریکایی و اولویت دادن به ایمنی آن‌ها قبل از تخلیه شهروندان آمریکایی و متحدان افغانستانی آن‌ها به خروج نامناسب از افغانستان منجر شد.
برخی مقامهای دولت بایدن معتقد بودند که آن‌ها بهترین زمان و روش را برای این کار انتخاب کرده اند.
فرماندهان نظامی اراده نیرو‌های افغانستان برای جنگ با طالبان را بیش از حد ارزیابی کرده بودند؛ همچنین دولت آمریکا بیش از حد به اشرف غنی، رئیس جمهور افغانستان اعتماد کرد.
در تاریخ ۶ آگوست (۱۵ مرداد) نقشه‌های پنتاگون نشان دهنده گستره مناطق تحت کنترل طالبان بود؛ در برخی مناطق، افغانستانی‌ها جنگیده بودند، اما در بسیاری دیگر از مناطق، تسلیم شده بودند.
در روز چهارشنبه، ۱۱ آگوست (۲۰ مرداد)، پیشرفت‌های طالبان آنقدر برای آمریکا پیش رفته بود که بایدن از مشاوران ارشد امنیت ملی خود در اتاق وضعیت کاخ سفید پرسید که آیا زمان اعزام تفنگداران دریایی به کابل و تخلیه سفارت فرا رسیده است.
او خواستار ارزیابی به روز وضعیت شد و اجازه استفاده از هواپیما‌های نظامی را برای تخلیه متحدان افغانستانی آمریکا داد.
در روز شنبه، ۱۴ آگوست (۲۳ مرداد)، بایدن در کمپ دیوید حضور داشت و امیدوار بود که این روز شروع یک تعطیلات ۱۰ روزه اش باشد؛ در عوض، وی بیشتر روز را در تماس‌های ویدئویی کنفرانسی حساس با دستیاران ارشد خود گذراند.
در یکی از تماس ها، «لوید آستین»، وزیر دفاع، خواسته بود تا پرسنل باقی مانده در سفارت کابل فوراً به فرودگاه کابل منتقل شوند.
این یک چرخش متحیر کننده از آنچه «ند پرایس»، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا ۲ روز پیش از آن مطرح کرد، بود.
وی گفته بود «سفارت همچنان باز است و ما قصد داریم به کار دیپلماتیک خود در افغانستان ادامه دهیم.»
«راس ویلسون»، سرپرست سفارت آمریکا در افغانستان در تماسی گفت که کارکنان این سفارت هنوز به ۷۲ ساعت زمان برای خروج نیاز دارند.
«آستین» در این تماس گفت «باید همین حالا از آنجا خارج شوید.»
سپس در همان روز، سفارت آمریکا در افغانستان پیامی ارسال کرد و گفت که برای خروج شهروندان آمریکایی از این کشور هزینه پرداخت می‌شود، اما هشدار داد که گزارش‌هایی وجود دارد که نشان می‌دهد پرواز‌های تجاری بین المللی هنوز از کابل انجام می‌شود و ممکن است صندلی در دسترس نباشد.
روز یکشنبه، «اشرف غنی» از افغانستان خارج شده بود؛ خروج او، که سرانجام چند روز بعد در امارات حضور یافته بود، و صحنه‌هایی از جشن گرفتن طالبان در کاخ ریاست جمهوری افغانستان، سقوط دولت این کشور را مستند کرد.
در پایان روز، مقامهای طالبان در گفت وگو با رسانه‌های خبری اعلام کردند که قصد دارند حکومتی را در افغانستان ایجاد کنند.
تخلیه کارکنان سفارت آمریکا در کابل در آن زمان در حالی آغاز شد که دیپلمات‌ها برای سفر کوتاه به سنگر فرودگاه سوار بالگرد‌های نظامی شدند؛ برخی دیگر از کارمندان در سفارت ماندند تا اسناد حساس برای آمریکا را از بین ببرند.
بسیاری از آمریکایی‌ها و افغانستانی‌ها نتوانستند به فرودگاه برسند، زیرا نیرو‌های طالبان در جاده‌های سراسر شهر ایست بازرسی ایجاد کرده اند.
«اف بی آی» و دیگر مقامهای آمریکایی نگران این احتمال هستند که طالبان گروه‌های دیگر آمریکایی‌ها را ربوده باشند. .
در حالی که بایدن شامگاه یکشنبه برنامه‌هایی برای سخنرانی در مورد وضعیت روز بعد آمریکایی‌ها داشت، پرچم آمریکا بر فراز سفارت متروکه این کشور در کابل به پایین کشیده شد.
منطقه سبز، که زمانی قلب تلاش آمریکا در افغانستان بود، دوباره به قلمرو طالبان تبدیل شد.
